หากเอ่ยถึงเมนูอาหารท้องถิ่นโคราช เชื่อว่าร้อยทั้งร้อยต้องตอบเป็นเสียงเดียวกันว่าผัดหมี่โคราช ขนมจีน และส้มตำโคราชเป็นแน่แท้ แต่ใครจะรู้ว่ายังมี “ข้าวแผะ” อีกหนึ่งเมนูอาหารท้องถิ่นโคราชในตำนาน ที่ปัจจุบันคนรุ่นใหม่แทบจะไม่มีใครรู้จัก หากินยาก และกำลังเลือนหายไปตามกาลเวลา วันนี้ทีมงาน Wongnai เลยอยากมาแนะนำให้เพื่อน ๆ ได้รู้จักกับข้าวแผะ พร้อมวิธีทำข้าวแผะสูตรโบราณกัน!
ข้าวแผะคืออะไร?
“ข้าวแผะ” หรือสำเนียงโคราชจะออกเสียงว่า “เข่าแพะ” เป็นอาหารท้องถิ่นโคราชที่มีมาช้านานแล้ว จากหนังสืออีศานบอกเล่าว่า มีการสันนิษฐานว่าข้าวแผะ เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นซึ่งมีมาตั้งแต่รุ่นโบราณกาลตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และ ถูกคิดค้นขึ้นมาเพื่อเป็นกุศโลบายให้ลูกหลานโดยเฉพาะเด็ก ๆ ได้หัดกินผัก เพราะส่วนประกอบหลักของเมนูนี้คือผักนานาชนิด ที่สามารถหาได้ในท้องถิ่นและริมรั้วบ้าน แล้วนำไปปรุงรวมกัน
ลักษณะข้าวแผะจะคล้ายกับข้าวต้มและแกงป่าใส่น้ำกะทิ ซึ่งความอร่อยก็อยู่ที่ความหวานธรรมชาติของผักแต่ละชนิดที่รวมอยู่ในหม้อเดียว การทำข้าวแผะก็มีหลายสูตรต่างกันตามพื้นที่ บางสูตรจะมีการใส่น้ำปลาร้า เรียกได้ว่าชามเดียวแต่ทรงคุณค่า เพราะสารอาหารครบ 5 หมู่ แถมยังอิ่มท้องและย่อยง่ายด้วย
วิธีการทำข้าวแผะ
การทำข้าวแผะในวันนี้เราขอนำเสนอวิธีแบบโบราณ ด้วยการต้มกับกะทิค่ะ เพราะจะได้ความมันนัวแบบสุด ๆ อันดับแรกต้มข้าวสารกับน้ำกะทิพักไว้ตามด้วยผักที่สุกยาก เช่น ข้าวโพดอ่อน ฟักทอง บวบเหลี่ยม ฯลฯ แล้วตำพริกแกง ขั้นตอนนี้เพื่อน ๆ สามารถซื้อพริกแกงแดงสำเร็จรูปได้ค่ะ เพราะประหยัดเวลาและลดขั้นตอนได้เยอะ นำหมูลงไปผัดให้สุก จากนั้นนำพริกแกงที่ผัดเข้ากับหมูเทลงไปในหม้อข้าวต้มน้ำกะทิ ใส่ผักพื้นบ้านที่เหลือ รอจนสุกเป็นอันเสร็จพร้อมเสิร์ฟจ้า
แม้หน้าตาอาจไม่ได้น่าพิสมัยนัก แต่รสเด็ดใช่เล่นเลยล่ะ รสชาติจะเหมือนข้าวต้มผสมแกงป่าค่ะ แนะนำให้กินตอนร้อน ๆ มันโล่งคอดีเหลือเกิน แถมสารอาหารยังได้ครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นโปรตีนจากเนื้อสัตว์ คาร์โบไฮเดรตจากข้าว ไขมันจากกะทิ และวิตามินแร่ธาตุจากผักพื้นบ้านนานาชนิด นับว่าเป็นอีกหนึ่งเมนูอาหารท้องถิ่นของโคราชที่ทำง่าย เต็มไปด้วยประโยชน์มหาศาลที่เราควรอนุรักษ์ไว้ อย่าให้ “ข้าวแผะ” เป็นแค่ตำนานและหายไปตามกาลเวลา :)
