สวัสดีครับชาว Wongnai ผู้หลงใหลการดื่มด่ำอาหารเครื่องดื่มอันสุดแสนจะโอชา วันนี้ครูทอมรู้สึกเป็นเกียรติมากเลยครับที่ทาง Wongnai ให้โอกาสครูทอมมาบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับอาหาร แม้ว่าอาจจะไม่เกี่ยวกับอาหารโดยตรง แต่ถ้าทุกท่านรู้ไว้ ก็น่าจะทำให้การอ่านรายการอาหารครั้งต่อไปสนุกสนานขึ้นกว่าเดิมครับ
เคยไหมครับ เวลาที่เราจะเขียนคำศัพท์ต่าง ๆ หรือเวลาจะพิมพ์ข้อความเพื่อตั้งสเตตัสเฟซบุ๊ก ส่งข้อความทางไลน์ หรือส่งอีเมลเพื่อคุยธุระ แล้วเรานึกไม่ออกว่าคำนั้น ๆ ต้องสะกดอย่างไร บางท่านอาจจะพิมพ์ไปตามที่อยากจะพิมพ์ บางท่านก็ดูจากใน google นี่แหละ คำไหนคนใช้กันเยอะก็น่าจะถูก บางท่านก็พยายามนึกจากที่เคยเห็นตามป้ายต่าง ๆ หึ ๆ
ครูทอมจะบอกให้ครับว่าการตรวจสอบว่าคำไหนสะกดยังไงนั้น ชัวร์สุดคือไปเปิดในพจนานุกรมครับ ถ้าไม่มีแบบเป็นเล่ม ๆ ก็โหลดแอปพลิเคชันของราชบัณฑิตยสภามาได้เลยครับ เขาย่อเล่มใหญ่ ๆ ไว้ในมือถือเรียบร้อยแล้ว
แต่เอาเป็นว่าวันนี้เรามาลองดูกันหน่อยดีครับว่า ตามเมนูอาหารต่าง ๆ มีคำไหนกันบ้างที่มักจะผิดบ่อย ๆ แล้วที่ถูกมันต้องสะกดยังไง พร้อมแล้วลุยกันเลยครับ
เริ่มจากอาหารไทยขึ้นชื่อ โด่งดังระดับโลกกันก่อนเลยดีกว่าครับ นั่นก็คือ “ผัดไทย” ครับ หลายที่จะสะกดกันว่า “ผัดไท” พอลองไปถาม เขาก็บอกว่าสะกดแบบนี้มานานแล้ว ถ้า “ไทย” นั่นมันชื่อประเทศ
อืม... ใช่ครับ “ไทย” คือชื่อประเทศ แต่ “ผัดไทย” นี่มันก็มีที่มาจากชื่อประเทศนี่แหละครับ อาหารชนิดนี้เริ่มมีมาตั้งแต่สมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม แต่เดิมเรียกกันว่า “ก๋วยเตี๋ยวผัดของไทย” แต่ว่ายาวไป ก็เลยตัดให้เหลือแค่ว่า “ผัดไทย” ครับ
“ราด” แปลว่า เทของเหลว ๆ เช่น น้ำ ให้กระจายแผ่ไปหรือให้เรี่ยรายไปทั่ว
“ลาด” แปลว่า ปูแผ่ออกไป เช่น ลาดพรม และยังแปลว่า เทต่ำหรือเอียงขึ้นน้อย ๆ เช่น ที่ลาดชัน
เราลองนึกภาพราดหน้านะครับ เราเอาเส้น เอาเครื่อง ใส่ลงไปในภาชนะ แล้วก็ตักน้ำ “ราด” ลงไปบนหน้า เราก็เลยต้องเรียกว่า “ราดหน้า” นั่นเองครับ
พูดถึงราดหน้าทั้งทีก็อยากจะกินราดหน้าทะเลจนตัวสั่นครับ ร้านแถวบ้านนี่เขียนกันหลากหลายเลย ทั้งซีฟูด ซีฟู้ด ซีฟู๊ด ซึ่งถ้าจะว่ากันตามหลักเกณฑ์การเขียนคำทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถานก็ต้องสะกดว่า “ซีฟูด” ครับ (แต่ก็ออกเสียงว่า ฟู้ด ได้ตามปกตินะครับ )
เพราะเขาบอกว่าโดยทั่วไปแล้วเวลาเขียนคำทับศัพท์ไม่ต้องใส่วรรณยุกต์ครับ แต่โดยส่วนตัวครูทอมเชื่อว่าหลายคนยังคุ้นเคยกับการสะกดว่า “ซีฟู้ด” นะครับ ถึงแม้จะไม่ตรงตามหลักเกณฑ์การทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถาน แต่ก็ถือว่าถูกหลักกว่าสะกดว่า 'ซีฟู๊ด' ครับ สาเหตุอย่างหนึ่งคือ ฟ ฟันเป็นอักษรต่ำ ถ้าเราผันเสียงวรรณยุกต์ไปตามปกติเนี่ย แค่เติมไม้โทก็ออกเสียงว่า “ฟู้ด” (เสียงวรรณยุกต์ตรี) ได้แล้วครับ เช่น “โน้ต” ไม่ใช่ โน๊ต ดังนั้น ถ้าสะกดว่า “ฟูด” แล้วรู้สึกแปลก ๆ ก็อนุโลมให้สะกดว่า “ฟู้ด” ได้อยู่ครับ
ซึ่งในบรรดาเหล่ารายชื่ออาหารซีฟูดทั้งหลาย ก็มีอยู่หนึ่งอย่างครับที่ครูทอมชื่นชอบมาก ๆ นั่นก็คือ “หอยแมลงภู่” นะครับ ไม่ใช่ “หอยแมงภู่” ซึ่งที่เราเรียกกันมาอย่างนี้ ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานได้ระบุว่าเป็นเพราะเจ้าหอยชนิดนี้มีสีเขียวสวยงาม วาบวับจับตา คล้ายกับ “แมลงภู่” (แมลงชนิดหนึ่งคล้ายผึ้ง แต่ต่างกันที่ขนปกคลุมลำตัวมีลักษณะเป็นแฉก) นั่นเองครับ
อ๊ะ! ครูทอมแอบแถมให้นิดนึงครับว่า นอกจาก “แมลงภู่” จะเป็นชื่อชนิดของหอยแล้ว ยังเป็นอีกชื่อหนึ่งของปลาชะโด แล้วก็เป็นอีกชื่อของเสือดาวอีกด้วยนะเออ
แกงชนิดหนึ่งทีใส่กะทิปรุงด้วยเครื่องแกง เราก็เรียกกันว่า
“แกงกะหรี่” ไม่ต้องใส่ ร เรือควบกล้ำให้เป็น “กระหรี่” ตามพจนานุกรมเขาระบุว่าคำนี้มาจากภาษาทมิฬว่า kari ครับ ภาษาอังกฤษก็เรียกกันว่า curry
ทีนี้เจ้าแกงกะหรี่นี่นะครับ เขาก็เอาไปพัฒนาต่อยอดเป็นอาหารว่าง ยัดใส่เป็นไส้ในขนมที่เรียกกันว่า puff เลยได้ชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า ‘curry puff’ แต่แหม... ตั้งแต่โบราณนานนม จะให้คนไทยออกเสียงสำเนียงฝรั่งก็ดูจะยากเกินกว่าคนไทยสมัยนั้นจะทำได้ เลยออกเสียงกันแบบ Thai style จนได้รับการบัญญัติในพจนานุกรมว่า “กะหรี่ปั๊บ” นั่นเองครับ
จานนี้ยกเป็นของโปรดอีกอย่างหนึ่งของครูทอมเลยครับ บางคนนี่ก็แปลกนะครับ คำที่เขียนควบกล้ำนี่มักจะไม่ออกเสียง แต่คำไหนที่ไม่ต้องควบกล้ำ ก็ดันคิดว่าต้องควบกล้ำ ที่เป็นแบบนี้ก็เพราะว่าบางครั้งเราไม่รู้ที่มาของคำนั้น ๆ ไงครับ
คำว่า “พู” ในพจนานุกรมระบุว่าเป็นคำใช้เรียกสิ่งที่มีลักษณะนูนออกมา เช่น พูทุเรียน เป็นต้น ซึ่งเมื่อเรามองดูหน้าตาถั่วพู เราจะเห็นคล้าย ๆ ครีบนูนออกมา นั่นแหละครับ เราถึงต้องเรียกว่า “ถั่วพู”
พอพูดถึงถั่วพู ก็อย่าไปสับสนสนกับผักที่เรานิยมกินกับเมี่ยงนะครับ นั่นต้องเป็น “ใบชะพลู” ครับ หรือจะเรียกว่า “ใบช้าพลู” ก็ได้เหมือนกัน คือเท่มาก ชะหรือช้าก็ได้ ชะ ช้า ชะ ช้า ช้า ชะ ชะ ช่า พอ!
มาที่อาหารอีกอย่างหนึ่งที่คนโสดไม่ค่อยนิยมครับ “หมูกระทะ” ไม่ใช่ หมูกะทะ นะครับ
ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานได้บัญญัติคำนี้ไว้ว่า “กระทะ” ครับ หมายถึงอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่ใช้ประกอบอาหาร (แต่โดยส่วนตัวไม่อยากให้มี ร เรือควบกล้ำเลยครับ เพราะว่าตามรากคำในภาษาเขมรเขาไม่ได้ออกเสียงควบกล้ำในคำนี้ด้วยครับ แต่ก็ต้องตามที่ราชบัณฑิตยสถานว่าไว้ครับ จะได้เป็นแบบแผน)
เวลาไปกินหมูกระทะ ครูทอมจะนิยมบริโภคสัตว์น้ำครับ เช่น กุ้ง ปลา ปลาหมึก นี่ของโปรดเลย อย่างเนื้อปลาที่ชอบมากก็จะเป็น "ปลากะพง" นะครับ ไม่ใช่ ปลากระพง
จริง ๆ เวลาพูดถึงคำว่า “กะ-กระ” ก็ตอบยากนะครับว่ามีวิธีดูยังไงว่าคำไหนต้อง “กะ” คำไหนต้อง “กระ” เราเลยต้องจำเอาครับ อย่าง “กะพง” ก็จำไปเลย กะพง กะพง กะพง กะพง อยากกินก็กินเลยครับ ของดีมีประโยชน์ กินได้กินไป “ไม่ต้อง ร”
เหมือนกับ “ผัดกะเพรา” แหละครับ
กะเพรา กะเพรา กะเพรา กะเพรา กะเพรา ไม่ใช่กระเพรา ไม่ใช่กระเพา แล้วก็ไม่ใช่กะเพาด้วยนะครับ
มาต่อที่อาหารยอดฮิตของไทยอีกชนิดหนึ่งครับ นั่นก็คือ “พะแนง” ตามรากศัพท์เดิมในภาษาเขมร คำว่า “พะ-แนง” แปลว่า “ขัด” แบบเอาขามาขัดมาไขว้กันเวลานั่งขัดสมาธินั่นแหละครับ แรกเริ่มเดิมที แกงพะแนงจะใช้ไก่ทั้งตัวมาทำ อ้างอิงจากที่ม.ร.ว คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้เขียนไว้ใน “สยามรัฐหน้า ๕” ฉบับวันที่ 1 กันยายน 2515 ว่า
“...คนไทยโบราณนั้นใช้ไก่ทั้งตัวทำเป็นไก่พะแนง เอาน้ำพริกแกงซึ่งไม่ใช่แกงคั่ว เพราะมีถั่วลิสงตำละเอียดปนอยู่ด้วย ผสมกับหัวกะทิ ทาไก่ทั้งในและนอกแล้วเอาขึ้นย่างไฟ ระหว่างที่ย่างนั้นก็ใช้น้ำพริกผสมหัวกะทิคอยประพรมและทาไปจนกว่าไก่จะสุก ไก่ทั้งตัวนี้พับท่อนขาซึ่งอาจจะรวมทั้งเท้าไก่ด้วยเข้าไปไว้ในท้อง แบบเดียวกับที่ฝรั่งย่างไก่
ต่อมาการทำไก่พะแนงแบบนั้นอาจไม่สะดวกด้วยประการทั้งปวงเพราะต้องกินเวลานานมาก จึงได้ยักย้ายเปลี่ยนมาเป็นเป็ดหรือไก่สับชิ้นโต ๆ เอาลงผัดกับเครื่องแกงและกะทิในกระทะหรือหม้อ กลายเป็นไก่พะแนงหรือเป็ดพะแนงอย่างที่รู้จักกันอยู่ในปัจจุบัน...”
โดยส่วนตัว ครูทอมว่าพอเรารู้ที่มาที่แท้จริงของชื่ออาหารชนิดนี้ว่าทำไมเราเรียกว่า “พะ-แนง” แล้วเราก็น่าจะสะกดว่า “แพนง” ตามที่เราเรียกพระพุทธรูปที่นั่งขัดสมาธิว่าพระแพนงเชิง เพราะ “แพนงเชิง” ก็มาจาก “แพนง+เชิง” ซึ่งหมายถึงขัดเท้านั่นเอง แต่ในเมื่อราชบัณฑิตยสถานบัญญัติให้เราเรียกแกงชนิดนี้ว่า “พะแนง” เราก็ต้องตามนั้นครับ
และเนื้อประเภทหนึ่งที่อร่อยนุ่มฟินลิ้น และสะกดผิดกันทั่วบ้านทั่วเมือง ก็คือ “เนื้อสไลซ์” ไม่ใช่ เนื้อสไลด์ ครับ
สไลด์ มาจาก Slide แปลว่า ลื่น
สไลซ์ มาจาก Slice แปลว่า แล่หรือเฉือนเป็นชิ้น
แน่นอนครับว่า หมูหรือเนื้อที่เรารับประทานกันนี้ หน้าตามันมาเป็นชิ้นบาง ๆ ที่ถูกแล่มาแล้ว เราไม่ได้กินหมูลื่นครับ ดังนั้นก็ต้องสะกดว่า “สไลซ์” เพราะเวลาที่ ce เป็นตัวซะกดหรือการันต์ เราต้องเขียนด้วย ซ โซ่ ครับ
ถ้าเป็นหมูฝอย ๆ เราก็จะเรียกกันว่า
“หมูหย็อง” ไม่ใช่ หมูหยอง ครับ
นี่สะกดตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานเลยนะครับ คือถ้าจะอธิบายกันก็ต้องบอกว่า หน้าที่ของไม้ใต่คู้คือทำให้คำนั้น ๆ กลายเป็นสระเสียงสั้น เช่น “เอด” (เสียงยาว) พอเติมไม้ไต่คู้เป็น “เอ็ด” ก็จะกลายเป็นเสียงสั้น
“หยอง” เป็นสระเสียงยาวครับ เหมือน “หมอง” “หนอง” ถ้าจะให้ออกเสียงเป็นเสียงสั้น ก็ต้องเติมไม้ไต่คู้ลงไปเป็น “หย็อง” นั่นเอง
แต่ถ้าเป็นเนื้อชิ้นใหญ่ขึ้นมา ที่เชฟจะปรุงรสแล้วนำไปย่างหรือทอด กินกันผัก หรือมันฝรั่ง เราจะเรียกกันว่า “สเต๊ก” ครับ ไม่ใช่ เสต็ก
ก่อนอื่นต้องอธิบายย้ำกันอีกสักทีครับว่าเวลาเราจะเขียนคำทับศัพท์ เราจะไม่ต้องใส่วรรณยุกต์หรือไม้ไต่คู้ ยกเว้นว่าถ้าไม่ใส่แล้วจะทำให้ไปสับสนกับคำอื่น เราถึงค่อยใส่ลงไป หรือไม่ก็ราชบัณฑิตยสถานบัญญัติไว้นานนนนนแล้วว่าให้ใส่ลงไป
เช่นคำว่า “สเต๊ก” นี่แหละครับ เขาบัญญัติไว้นานนมแล้วเนาะ แต่คำถามที่คนมักจะถามกันคือ ทำไมถึงใช้ไม้ตรี ทำไมไม่ใช้ไม้ไต่คู้
เราลองออกเสียงดูนะครับ “เต็ก” อ่านออกเสียงเป็นเสียงวรรณยุกต์เอก เหมือนเวลาเราออกเสียง “เป็ด” “เจ็ด” “เด็ก” แต่ถ้าเราสะกดว่า “เต๊ก” จะออกเสียงเป็นเสียงวรรณยุกต์ตรี เหมือนเวลาเราออกเสียง “เจ๊ก” “เก๊ก” ไงครับ ซึ่งมันจะตรงกับการออกเสียงว่า “สเต๊ก” มากกว่า เราก็เลยต้องสะกดว่า “สเต๊ก” ไงครับ
สเต๊กบางเจ้าก็จะมีเครื่องเป็นมันฝรั่งทอดให้ด้วย เรานิยมเรียกกันว่า
“เฟรนช์ฟรายส์” ครับ ไม่ใช่เฟรนซ์ ไม่ใช่เฟรน ไม่ใช่ฟรายด์
เพราะคำนี้มาจาก French fries ครับ ตรง French ลงท้ายด้วย ch ก็ต้องใช้ ช์ และ fries เป็น s ชัด ๆ ก็ต้อง ส์ ครับพี่ครับ
อาหารตะวันตกอีกอย่างที่คนไทยนิยมกันมาก ก็คืออาหารเส้นจากอิตาลีครับ คำนี้แหละครับเป็นตัวอย่างที่ดีเลยเรื่องการเขียนคำทับศัพท์
ยังจำได้ใช่ไหมครับที่ครูทอมบอกไปเมื่อกี้ว่าราชบัณฑิตยสถานกำหนดว่าเวลาเขียนคำทับศัพท์ เราไม่ต้องใส่วรรณยุกต์หรือไม้ไต่คู้ครับ อาหารชนิดนี้เลยต้องสะกดว่า “สปาเกตตี” ไม่ใช่ “สปาเก็ตตี้”
อาหารเส้น ๆ สั้น ๆ เกลียว ๆ อีกชนิดหนึ่งที่หลายคนน่าจะรู้จักกันดี แต่เวลาสะกดแต่ละทีไม่ค่อยมั่นใจ นั่นก็คือ macaroni นั่นเองครับ บ้างก็สะกดว่า “มะกะโรนี” บ้างก็ “มักกะโรนี” จะบอกว่านับแต่นี้ต่อไปไม่ต้องสับสนอีกแล้วครับ สะกดตามที่สบายใจเลยครับพี่ครับ เพราะว่ามันสะกดถูกต้องทั้งคู่ ราชบัณฑิตยสถานบอกไว้ว่าได้ทั้ง 2 แบบเลยครับ แต่อย่าลืมนะครับว่าเวลาเราจะเขียนก็ต้องใช้ภาษาให้สม่ำเสมอกัน ถ้าในรายการอาหารชุดเดียวกัน ก็ต้องสะกดให้มันเหมือนกัน ไม่ใช่สะกดปนกันทั้ง 2 แบบ
ต่อไปครูทอมจะขอพาไปดูอาหารอีสานกันบ้างดีกว่าครับ
“ซุบหน่อไม้” ไม่ใช่ซุปหน่อไม้นะครับ
ต้องอธิบายก่อนว่า “ซุป” ที่หมายถึง “อาหารน้ำชนิดหนึ่ง ต้มด้วยเนื้อสัตว์หรือผัก เป็นต้น มีเครื่องปรุงรสและกลิ่น” มาจากคำว่า soup ในภาษาอังกฤษ สะกดว่า “ซุป” ถูกต้องอยู่แล้วครับ แต่ “ซุบหน่อไม้” ต้องสะกดด้วย บ ใบไม้ เพราะมันไม่ใช่ “ซุป” ที่เอาไว้ซดน้ำครับพี่ครับ
“ซุบ” ที่ใช้ บ ใบไม้สะกด เป็นภาษาอีสาน แปลว่า “ชื่ออาหารชนิดหนึ่ง จำพวกยำ เรียกชื่อตามสิ่งของที่นำมาประกอบเป็นหลัก เช่น ซุบหน่อไม้ ซุบเห็ด”
ย้ำอีกทีนะครับ “ซุบ” กับ “ซุป” มันคนละอย่างกันครับ
นอกจากนี้ก็ยังมี “ต้มแซ่บ” ไม่ใช่ ต้มแซบ ครับ
เวลาพูดถึงคำว่า “แซ่บ” หลายคนมักจะนึกถึงอาหารรสชาติดีที่มีความเผ็ดร้อน แต่จริง ๆ แล้วคำนี้เป็นภาษาอีสานแปลว่า “อร่อย” ครับ ไม่ว่าอาหารนนั้นจะเผ็ด จะเค็ม จะเปรี้ยว หรือจะหวาน ถ้ามันอร่อยก็บอกได้ทั้งนั้นแหละครับว่า “แซ่บ”
คำนี้เป็นหนึ่งในคำที่ทางคณะกรรมการจัดทำพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานเขาเปลี่ยนครับ คือเมื่อก่อนเขาให้สะกดว่า “แซบ” ครับ (เมื่อก่อน ที่ถูกคือ “ต้มแซบ”) แต่มาพจนานุกรมฉบับล่าสุด เขาได้เติมไม้เอกลงไปให้กลายเป็น “แซ่บ” เรียบร้อยแล้วครับ ดังนั้นเราก็ต้องสะกดว่า “ต้มแซ่บ” ครับ
คำนี้มีทั้งคนออกเสียงว่า "ก๋วยเตี๋ยว" และ "ก๊วยเตี๋ยว" ปัจจุบัน ราชบัณฑิตยสถานก็เลยบัญญัติว่าสะกดได้ทั้ง ๒ แบบ แต่ว่าเมื่อก่อนสะกดได้แบบเดียวคือ "ก๋วยเตี๋ยว" ครับ
“กวยจั๊บ” ครับ ไม่ใช่ ก๋วยจั๊บ
คือเขาบอกให้เขียนแบบนี้อะครับ เอาจริงก็งงอยู่เหมือนกันนะครับว่าทำไม “ก๋วยเตี๋ยว” สะกดว่า “ก๋วยเตี๋ยว” แต่ “กวยจั๊บ” ไม่สะกดว่า “ก๋วยจั๊บ” แต่ก็ยังดีนะครับ ไม่ใช่ “จั๊บกวย” ถ้าออกเสียงผิดนี่อันตราย
หลายคนสงสัยกันมาตลอดว่าทำไมเรียกว่า “หอยจ๊อ” ทั้งที่ไม่ได้ทำมาจากหอยซะหน่อย ใช่ครับ ไม่ได้ทำมาจากหอย และก็ไม่ได้เขียนว่า “หอยจ๊อ” ด้วย คำนี้ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานบัญญัติไว้ว่า “ฮ่อยจ๊อ” แปลว่า “ชื่ออาหารแบบจีนชนิดหนึ่ง ใช้เนื้อปู มันหมูแข็งต้มสุก ผสมกับแป้งมันและเครื่องปรุงรส บดหรือโขลกจนเหนียวแล้วห่อด้วยฟองเต้าหู้เป็นท่อนกลม ๆ ยาว ๆ มันจนเป็นเปลาะ ๆ นึ่งแล้วทอดให้สุก กินกับน้ำจิ้ม”
“ฮ่อยจ๊อ” เพี้ยนมาจากภาษาจีนแต้จิ๋วครับ
“ฮ่อย” มันแปลว่าเนื้อปูไงครับ “จ๊อ” แปลว่าพุทรา คือรูปร่างหน้าตาของอาหารชนิดนี้คล้ายคลึงกับพุทราก็เลยเรียกกันว่า “ฮ่อยจ๊อ” แต่ในปัจจุบันนี้มีการประยุกต์ไปใช้เนื้ออย่างอื่นด้วย ถ้าเป็นไก่ก็จะเรียกว่า “ไก่จ๊อ” ทำจากหมูเพียว ๆ ก็เป็น “หมูจ๊อ” นั่นเอง
อิ่มของคาว เราก็เลี้ยวมาหาของหวานกันบ้างดีกว่านะครับ
“น้ำแข็งไส” ไม่ใช่ น้ำแข็งใส นะครับ
แม้ว่าน้ำแข็งมันจะไม่ขุ่น แต่ก็ไม่ใช่เหตุผลที่เราจะเรียกว่า “น้ำแข็งใส” ครับ แรกเริ่มเดิมที กระบวนการให้ได้ “เกล็ดน้ำแข็ง” มานั้น เราจะต้องเอาน้ำแข็งก้อนยักษ์ไปวางบนเครื่องที่มีใบมีดอยู่ด้านล้าง แล้วก็ต้องออกแรง “ไส” เจ้าน้ำแข็งนี้ครับ เมื่อน้ำแข็งสัมผัสเสียดสีกับใบมีดก็จะกลายเป็นเกล็ดน้ำแข็งที่ได้มาจากการ “ไส” เราเลยเรียกกันว่า “น้ำแข็งไส” ครับ
ส่วนใครที่ชอบกินข้าวเหนียวมะม่วงหรือข้าวเหนียวทุเรียนก็ต้องรู้ข้าวเหนียวชนิดนี้ด้วยครับ
“ข้าวเหนียวมูน” นะครับ ไม่ใช่ ข้าวเหนียวมูล
ในภาษาอังกฤษ “มูน” แปลว่าดวงจันทร์ครับ ส่วนในภาษาไทยแปลว่า “การเอากะทิมาคลุกเคล้ากับข้าวเหนียวให้มัน” ครับ ในขณะที่ “มูล” แปลว่าอะไร เราก็รู้ ๆ กันอยู่เนาะ นี่พูดเรื่องอาหาร เราอย่าไปพูดเรื่องนั้นดีกว่านะครับ
เห็นไหมครับ แค่นี้เราก็รู้แล้วว่า สะกดว่า “ข้าวเหนียวมูน” กันดีกว่านะครับนะ
ส่วนถ้าใครชอบรับประทานขนมหวานสีเข้มจากเมืองนอกเมืองนา อะ รู้เลยล่ะสิครับว่าครูทอมต้องพูดถึงขนมเปียกปูน แฮร่! ไม่ใช่ครับ แต่จะพูดถึง chocolate ต่างหากครับ
คำนี้ตามราชบัณฑิตยสถานบัญญัติไว้ง่าสะกดได้ 2 แบบครับ คือ ช็อกโกแลต หรือ ช็อกโกเลต ก็สามารถเลือกสะกดกันได้ตามใจชอบเลยครับ อ้อ... ตรง “ช็อก” ใช้ ก ไก่ นะครับ ไม่ใช่ ค ควาย และเวลาจะเขียนคำทับศัพท์คำอื่น ๆ จำไว้เลยครับว่าถ้าเป็นเสียงตัวสะกดมาตราแม่กกเนี่ยนะครับ ราชบัณฑิตยสถานให้ใช้ ก ไก่ เกือบทุกคำเลยครับ มียกเว้นแค่นิด ๆ หน่อย ๆ เท่านั้นเอง
ขนมอีกอย่างที่เป็นเสียงตัวสะกดแม่กกก็คือ cookie ครับ แต่คำนี้ยังไม่เคยเห็นใครสะกดว่า “คุค” นะครับ แต่รู้ไหมครับว่าที่ถูกจะต้องสะกดว่า
“คุกกี้” ครับ ไม่ใช่ คุ้กกี้, คุ๊กกี้
ดูพยางค์แรกนะครับ เราออกเสียงคำนี้ว่า “คุก” เขียนแค่ “คุก” โดยไม่ต้องใส่วรรณยุกต์อะไร เราก็ออกเสียงว่า “คุก” ได้แล้วครับ เหมือนเวลาเราเขียนคำว่า คุก ตาราง นั่นแหละครับ ออกเสียงเหมือนกันเลย ส่วน “กี้” หลายคนคงนึกถึงที่ครูทอมบอกว่าไม่ต้องใส่วรรณยุกต์ใช่ไหมครับ ที่บอกไปนั่นคือหลักโดยทั่วไปสำหรับคำที่ไม่มีบรรจุในพจนานุกรมครับ แต่คำว่า “คุกกี้” ดันเป็นคำที่ราชบัณฑิตยสถานเขาบัญญัติไว้นานแล้วครับ
ตบท้ายด้วยของหวานในดวงใจทุกคนอย่าง “ไอศกรีม” นะครับ คำนี้ภาษาอังกฤษสะกดว่า ice-cream ถ้าเราจะสะกดตามหลักเกณฑ์การเขียนคำทับศัพท์ของราชบัณฑิตยสถานปัจจุบันก็ต้องสะกดว่า “ไอซ์ครีม” ครับ
แต่เผอิญว่าการสะกดว่า “ไอศกรีม” นี้บัญญัติให้ใช้กันมานานนมตั้งแต่อาหารชนิดนี้เริ่มเข้ามาในไทยจนแทบจะเรียกได้ว่าเป็นคำภาษาไทยไปเสียแล้ว ราชบัณฑิตยสถานก็เลยเก็บคำนี้ไว้ว่าให้สะกดแบบนี้ แต่ว่าถ้าใครจะเรียกว่า “ไอติม” ก็ไม่ผิดหรอกนะครับ เหมือนคนเรามีชื่อจริง-ชื่อเล่นนั่นแหละครับ
อะตบอีกสักทีด้วยผลไม้ที่ครองตำแหน่งสะกดผิดแทบจะมากที่สุดในประเทศไทย นั่นก็คือ "สับปะรด" ครับ ตั้งแต่จำความได้ก็เจอมาแล้วทั้ง สัปปะรด, สัปรด, สัปรส, สับปะรด ยังดีที่ไม่เคยเห็นสะกดว่า ศรรพปะรศฏ์ คือจะบอกว่าคำนี้สะกดง่าย ๆ ตรงตัวเลยครับว่า “สับปะรด” ไม่ต้องไปสะกดอะไรให้ยุ่งยากเลย พอพูดถึง “สับปะรด” ก็ทำให้นึกถึงสำนวน “ไม่เป็นสับปะรด” ที่แปลว่า ไม่ได้เรื่อง นั่นแหละครับ สำนวนนี้สันนิษฐานกันว่ามาจาก “ไม่เป็นสรรพรส” ครับ สรรพ แปลว่าหลากหลาย
รส ก็คือ รสชาติ ไม่เป็นสรรพรส ก็หมายถึงไม่เป็นรสชาติอะไรสักอย่าง ทีนี้ก็เพี้ยนกันมาเรื่อย ๆ เป็น “ไม่เป็นสับปะรด” ครับ
และถ้าพูดถึงผลไม้ของโปรดใครหลายคน ก็ต้องมีชื่อของ strawberry แน่นอนครับ
“สตรอว์เบอร์รี” ต้องเขียนแบบนี้นะครับ คืออย่าที่บอกไปตั้งแต่ต้นว่าเวลาเขียนคำทับศัพท์โดยทั่วไปเนี่ยเราไม่ต้องใส่ไม้เอก ก็เลยต้องสะกดว่า “เบอร์รี” และคำนี้ภาษาอังกฤษเขียนว่า straw เห็นไหมครับว่า ต้องมี ร เรือ ควบกล้ำด้วย แถวยังมี w อีกต่างหาก ก็เลยต้องเขียนว่า สตรอว์ ครับ
พอเอามารวม ๆ แล้วมีเสน่ห์เหลือเกิน แฮร่! พอเอามารวมกับ เบอร์รี ก็จะกลายเป็น “สตรอว์เบอร์รี” ไงครับ
สำหรับใครที่อยากเก็บเอาความรู้เหล่านี้เอาไปใช้แบบง่าย ๆ ครูทอมก็ได้ทำสรุปมาให้เรียบร้อยแล้วครับ ในรูปแบบของตารางสุดทันสมัย แสนไฉไล เปิดโชว์เพื่อนได้ไม่มีอายแน่นอน
อ้อ... ใครมีคำถามอยากจะถามครูทอมก็ส่งคำถามมาได้ที่ Instagram & Twitter : @tutor_tom หรือหน้าแฟนเพจ www.facebook.com/tom.jakkriz ได้เลยนะครับ เดี๋ยวครูทอมตอบให้เองครับ :)
แต่ก่อนจากกันไป ครูทอมขอโฆษณาผลงานตัวเองสักหน่อยคงไม่ว่ากันนะครับ ถ้าใครอยากอ่านหนังสือให้ความรู้เกี่ยวกับเกร็ดวรรณคดีไทยสนุก ๆ เช่น สุนทรภู่ไม่ใช่คนระยอง พระอภัยมณีพูดได้หลายภาษา พระอภัยมณีxxxกับนางเงือกยังไง ก็ลองหาหนังสือครูทอมมาอ่านได้นะครับ ชื่อว่า “สุนทรภู่ไม่ได้เป่าปี่ พระอภัยมณีไม่ใช่คนระยอง” มีขายแล้ววันนี้ที่ร้านหนังสือชั้นนำทั่วประเทศ หรือจะสั่งซื้อทาง www.godaypoets.com/sunthornphu ก็ได้เหมือนกันครับ มาดื่มด่ำโลกของวรรณคดีไทยไปด้วยกันนะครับ :）
